Elke gitarist droomt ervan, maar slechts enkelen hebben het budget om het te realiseren: een gitaar volledig naar jouw hand gemaakt. Liefst een gitaar gebouwd met het hout dat je zelf hebt gekozen en dat een klank kan voortbrengen waar zelfs de natte dromen van Jimi Hendrix nog niet aan kunnen tippen. De gitaarbouwer snijdt het hout, de bedrading draait de gitaarbouwer ook zelf en de geluidselementen plaatst hij er voorzichtig in. Precisiewerk dus.
Veel gitaristen zijn op zoek naar hun klank, hun eigen identiteit. Met een gitaar die voor hen perfect op maat gemaakt is kan ook die wens natuurlijk in vervulling gaan. De zoektocht naar die unieke sound en voeling kan beginnen bij het veranderen van de bedrading en de geluidselementen, maar een instrument naar je eigen normen laten bouwen brengt dat gevoel naar een heel ander niveau. Toch is er een creatieve geest die niet voor 100 % dezelfde mening deelt. “Als je een gitaar laat bouwen kan je toch niet voelen op voorhand hoe ze in je handen ligt”, bedenkt Walter Meuris, de vaste gitarist van Jean Bosco Safari. “Dan ben je minstens € 3000 verloren als de gitaar je toch niet aanstaat. Daar sta je dan mooi met die handgemaakte gitaar.” Ondertussen lonkt Walter nog
eens naar zijn Fender. “Mooi, hé? Deze heb ik zelfs tweedehands gekocht. Blijkbaar vond de eerste eigenaar dit geen goede gitaar maar die weet écht niet over wat hij spreekt. Deze gitaar is ontworpen door Eric Clapton en Fender heeft daar dan een serie van uitgebracht. Hiermee geef ik gitaarlessen en ga ik zelfs optreden in het buitenland, perfect voor elke gelegenheid. Aan dit soort modellen is wel meer met de hand aan gewerkt dan aan andere gitaren die Fender maakt, maar ze is nog niet volledig handgemaakt.” Fender maakt zijn gitaren al lang niet meer met de hand. Gitaren van dit merk worden hoofdzakelijk machinaal gemaakt en dat voel je in de prijs. Toch leveren ze nog gitaren af van zeer goeie kwaliteit. De ‘échte’ Fender USA-gitaren kosten rond de € 1000 - € 1300. Dat is nog niet de helft van wat een volledig met de hand gemaakte gitaar kost en die gitaren zijn in trek bij veel muzikanten. De Telecaster en de Stratocaster van Fender zijn nog steeds modellen die bij live-optredens opduiken. “Na jaren van gitaarspelen bouw je toch een zekere status op en voel je je niet meer zo op je gemak bij minder gerespecteerde of beginnende gitaarmerken, maar zelfs die instrumenten zijn niet perfect”, beweert Walter. “Iedereen vindt het spectaculair om met een gitaar van Gibson of Fender het podium op te kruipen, maar zelfs de duurste gitaren kunnen snel ontstemmen. Zo heb ik ooit een Gibson gitaar gekocht op een gitaarbeurs in Amerika die niet juist was afgesteld. Schandalig, want de gitaar was zo duur dat je er niet mocht aankomen en zelfs tentoongesteld werd achter glas! Nadien stel je je toch serieuze vragen.”
In het atelier van Gibson verrichten ze meer handmatig werk aan de gitaren dan bij Fender. Dat zie je ook goed aan de prijs van de Gibson-gitaren. Voor een Les Paul Standard kan een gitarist gemakkelijk € 3000 neertellen. Er zijn natuurlijk ook modellen die verkocht worden onder de € 1000, zoals het SG-model of de Les Paul Junior. Bij de ‘goedkopere’ modellen kan je je wel voorstellen dat er niet evenveel aandacht aan wordt besteed als de modellen over de € 3000, maar voor die prijs verwacht je toch wel dat je gitaar juist afgesteld is.
“Er wor
dt wel handmatig gewerkt aan die gitaren, maar aangezien er zoveel gitaren moeten gemaakt worden kan er heel af en toe een foutje kan blijven inzitten”, zegt Hendrik ‘Henny’ Huisman, een ervaren gitaarbouwer uit Veerle-Laakdal. “Als een werknemer al die gitaren tot in de puntjes moet nakijken komt hij niet toe met werkdagen van 8 uur. Hiermee wil ik niet zeggen dat er aan elke gitaar iets scheelt, maar zo’n bedrijf heeft de tijd niet om 300 uur te werken aan elke gitaar die ze willen verkopen”, aldus Huisman.300 uur klinkt heel lang, maar dat is de tijd die een zelfstandige gitaarbouwer ongeveer nodig heeft om een blok hout te transformeren naar een gitaar. Eerst zoek je naar het juiste hout voor de juiste klank want elke houtsoort klinkt scherper of zwaarder. In de fabriek slagen machines de frets in de gitaar, maar een gitaarbouwer legt de frets er handmatig in en neemt rustig de tijd om alles tot op de millimeter af te veilen. Daar kruipt meer tijd in, maar kwaliteit is er. Als de gitaar in zijn puurste vorm klaar is moet het instrument ook nog gelakt worden en dat vraagt het meeste tijd aan het bouwproces. Wanneer een gitaar geschilderd of herschilderd wordt, moet die bijna drie maanden drogen. Aangezien dit zo tijdrovend is moeten de fabrieken wel op een andere manier tijd besparen en dat doen ze door bepaalde processen machinaal uit te voeren.
Bij het Belgische bedrijf EMD Music, een bedrijf dat al 15 jaar gitaren van het merk Stagg maakt en gedistribueerd wordt in 62 landen, hebben ze een andere manier om gitaren te maken. Al hun gitaren worden in China volledig met de hand gebouwd. Daar werken niet allemaal professionele gitaarbouwers, maar elke werknemer staat daar in voor een bepaald onderdeel van het bouwwerk. De gitaren van Stagg zijn relatief ambachtelijk maar blijven toch spotgoedkoop. Deze instrumenten liggen in de winkel tussen € 125 en € 300. “Het klinkt cliché, maar in China zijn de uurlonen nog steeds laag”, vertelt Patrick Rigolle, de vertegenwoordiger en woordvoerder van EMD Music. “Doordat we daar onze gitaren bouwen en niet in het Westen, ontwijken we een hoop kosten. We besparen we vooral op de elektronica, zodat we die lage prijzen kunnen behouden. We hebben ook iets duurdere modellen, maar vanaf die categorie krijgt elke gitaar die we willen verkopen een grondige controle voor we ze opsturen naar de winkels. Onze doelgroep blijft natuurlijk de beginnende gitarist. Stagg is voor een professionele gitarist wat een Renault Clio is voor Michael Schumacher: niet geschikt voor wat hij ermee wilt doen.
Het blijft een tweestrijd. Machinaal is goedkoper, maar ambachtelijk garandeert meer kwaliteit. Bij ambachtelijke gitaren komt er na verloop van tijd een probleem van andere aard de kop opsteken: het doorverkopen. Als een gitarist zijn ambachtelijke gitaar van € 4000 na enkele jaren wilt verkopen, gaat hij heel moeilijk een koper vinden die zijn gitaar voor een normale prijs wilt kopen omdat er geen bekend merk opstaat. Dat klinkt als muggenzifterij maar het is de realiteit. Zelfs al zitten er de beste geluidselementen in en is de gitaar gemaakt van het beste hout, dan blijven de potentiële kopers nog steeds twijfelen over de kwaliteit omdat er geen bekend merk op de kop geschreven staat.
Dit probleem kan je oplossen door het beste van de twee gitaarwerelden te kiezen. Huisman raadt zijn klanten tegenwoordig aan om geen gitaren meer van nul te laten bouwen maar eerst een gitaar van een gerespecteerd merk te kopen en ze dan te laten ombouwen naar de klant zijn wensen. “Een gitaar van Gibson of Fender is op zich al een goede gitaar, maar als je zo’n gitaar nog naar jou hand laat zetten door eventueel de geluidselementen te vervangen, de body in een andere kleur te lakken of eventueel voor een andere inlay (versieringen op de nek van de gitaar, nvdr.) te zorgen, kan je al een gitaar creëren die al een unieke tint van jezelf draagt.”
Zo blijkt dat na al die jaren van gitaarproductie nog steeds veel mensen vasthouden aan status en het merk van de gitaar en soms zelfs het merk boven kwaliteit gaan verkiezen. Het is jammer dat vakmanschap moet opschuiven voor massaproductie omdat de prijzen van hout en elektronica te hoog zijn. Frustrerend, want hierdoor worden gitaarbouwers gedegradeerd tot reparateur. Voor veel gitaristen blijft het dan roeien met de riemen dat ze hebben en zal hun unieke gitaar slechts een droom blijven.
“Wat je zelf doet, doe je meestal beter”
Als je een gitaar laten bouwen toch maar niets vindt of je bent ervan overtuigd dat je het gewoon zelf beter kan, dan kan je nog altijd terecht bij het Centrum voor muziekinstrumentenbouw (CMB) in Puurs voor een cursus gitaarbouwen. Daar leren oude rotten in het vak je de knepen van gitaarbouw en krijgen de cursisten de mogelijkheid om hun eigen gitaar te bouwen. Op het einde van de cursus worden de leerlingen dan beoordeeld op het eindresultaat van hun zelfgebouwde gitaar.
De gitaristen die dromen van hun zelfgemaakte, elektrische basgitaar kunnen ze hier jammer genoeg niet helpen. Deze school is alleen gericht op het bouwen van klassieke gitaren, steel-string gitaren, violen en gamba’s.
Door het uitgebreide aanbod van cursussen instrumentenbouw heeft het CMB al een gerespecteerde status verdiend. Niet alleen geïnteresseerde geesten uit Vlaanderen maar ook uit Wallonië en Nederland zakken speciaal af naar het CMB voor hun cursussen.
Meer informatie te verkrijgen op de website www.cmb.be of mail naar cursisten@cmbpuurs.be
Na vliegtuigbouwpakketten nu ook gitaarbouwpakketten!
“Handgemaakte gitaren blijven gigantisch duur, dus waarom niet voor de handige harry’s onder ons een bouwpakket op de markt brengen?” Dat moet het gitaarbedrijf Boston gedacht hebben toen ze deze gitaarbouwpakketten op de markt brachten. Deze bouwpakketten zijn voorzien van alle onderdelen van de gitaar: de elektronica, de body, de hals en bovendien zijn ze zeer budgetgericht. De prijzen van de bouwpakketten beginnen bij € 99 en gaan niet hoger dan € 150. Het enige wat de gitarist dan nog moet doen, is de gitaar ineenknutselen en eventueel de body lakken in een kleur naar keuze.
Het aanbod is ondertussen al best uitgebreid. De geïnteresseerde gitaristen kunnen al kiezen uit een Les Paul, een Flying V, een Telecaster of een Stratocaster. Zowat de meest begeerde modellen in gitaarland dus. Voor de bassisten is er slechts een model beschikbaar, het Precision Bass-model dat origineel uitgebracht werd door Fender.
De bouwpakketten zijn online te bestellen op de Nederlandse website: www.mainmusic.nl.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten